Kunst is een breed begrip en soms is het moeilijk te begrijpen waarom iets kunst wordt genoemd. Iedereen heeft wel een bepaald idee wat kunst is. Wat binnen dat concept valt, is volgens jou kunst. Maar wat gebeurd er dan met de andere kunststukken? Wat maakt kunst nou kunst?
Ik zal in de loop der tijd een aantal blogberichten wijden aan kunstfilosofie. Dit heeft mij namelijk in staat gesteld om alle kunststromingen en kunstwerken te leren waarderen. Enkele filosofen zal ik kort behandelen. De informatie is vrij compact dus als je meer interesse hebt, kun je zelf op zoek gaan naar meer informatie of een vraag aan mij stellen. We gaan beginnen bij een van de bekendste filosofen, Plato.
De bijgevoegde video laat in het kort zien wat de visie van Plato inhoud. Het is in het Engels dus ik zal even kort toelichten wat de symbolische boodschap van Plato is.
Mensen leven volgens hem geketend in een grot. Ze kijken naar de wand terwijl achter hun een vuur brand. Tussen het vuur en de mensen is een verhoogd pad. Elke dag lopen er op dat pad mensen en dieren. Door het vuur verschijnt hun schaduw op de wand van de grot en dit is de enige wereld die de ‘gevangenen’ kennen. Maar soms bevrijd een gevangene zich en komt hij buiten zijn grot. Hij ziet voor het eerst de echte wereld. Met zijn nieuwe perceptie keert hij terug naar de grot. Hij wil zijn indrukken delen maar de andere gevangenen begrijpen hem niet. Voor hen is hij gewoon een schaduw en zijn stem is een echo. Voor hen zal die wereld nooit bestaan. Maar dat maakt de buitenwereld niet minder echt…
Plato vond dat mensen, vooral filosofen en kunstenaars, op zoek moesten gaan naar de hogere werkelijkheid (buitenwereld). Als wij dat zouden doen, zou dat ons rust geven.
Plato streefde doelen na en de 3 belangrijkste doelen waren het Goede, het Ware en het Schone ontdekken. Deze doelen vielen voor hem samen. Voor hem stonden de zintuiglijk gebonden kunsten daar ver van af. We leven volgens hem in een aftreksel van de werkelijkheid. Het heeft geen zin om een aftreksel van de werkelijkheid weer te geven in kunsten (de schaduwen). Koop dan een spiegel, luidde zijn mening. Men moet op zoek gaan naar de ultieme Schoonheid. Plato vond die schoonheid in de ordelijke wereld, niet in chaos.
Als je naar een kunstwerk kijkt, kun je de filosofie van Plato gebruiken om een werk te waarderen. Is er sprake van zeer realistische kunst of heeft de kunstenaar ernaar gestreefd een hogere werkelijkheid weer te geven? Wordt er gestreefd naar ultieme schoonheid? Is er sprake van orde?
Door deze filosofische visie wordt het mogelijk om kunstobjecten te gaan bekijken die je eerder niet als kunst onderkende. Wellicht leer je zelfs te waarderen.
